Bóng đá, môn thể thao vua, luôn chứa đựng sự kịch tính đến giây phút cuối cùng, đặc biệt là trong các trận đấu thuộc vòng loại trực tiếp. Khi tiếng còi mãn cuộc vang lên sau 90 phút mà hai đội vẫn chưa thể phân định thắng thua, đó là lúc người hâm mộ chuẩn bị cho những phút giây “thót tim” mang tên Hiệp Phụ. Đây là khoảng thời gian định mệnh, nơi thể lực, ý chí và chiến thuật của cầu thủ được thử thách đến giới hạn. Bài viết này sẽ đi sâu giải đáp chính xác hiệp phụ bóng đá bao nhiêu phút, tìm hiểu về luật đá hiệp phụ chuẩn của FIFA, cập nhật các thay đổi gần đây và những câu chuyện lịch sử thú vị xoay quanh luật chơi hấp dẫn này.
Hiệp phụ bóng đá là gì? Khái niệm và mục đích
Theo GO99, hiệp phụ (Extra Time) là một quy định quan trọng trong Luật Bóng đá (Laws of the Game) của Hội đồng Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (IFAB), được áp dụng trong các trận đấu buộc phải có kết quả thắng thua, thường là ở giai đoạn loại trực tiếp (Knockout Stage) của các giải đấu cúp hoặc giải vô địch quốc tế.
Định nghĩa cơ bản
Hiệp phụ là khoảng thời gian thi đấu bổ sung kéo dài 30 phút được thêm vào ngay sau khi 90 phút thi đấu chính thức (bao gồm cả thời gian bù giờ của hiệp 1 và hiệp 2) kết thúc với tỷ số hòa.
- Mục đích: Phân định đội thắng cuộc khi không có kết quả sau thời gian chính thức, thay vì phải tổ chức một trận đấu lại (Replay) như trước đây.
- Phạm vi áp dụng: Chủ yếu trong các giải đấu Cúp Quốc gia, Cúp Châu lục (Champions League, Europa League), và các giải đấu lớn như World Cup, Euro, Copa America (giai đoạn loại trực tiếp).
Hiệp phụ bóng đá bao nhiêu phút? Chi tiết về thời gian thi đấu
Tổng thời gian thi đấu của hiệp phụ là 30 phút, được chia thành hai phần bằng nhau. Luật này đã được áp dụng và duy trì ổn định trong các giải đấu chuyên nghiệp hàng thập kỷ qua.
- Hiệp phụ thứ nhất (First Extra Half): Kéo dài 15 phút.
- Hiệp phụ thứ hai (Second Extra Half): Kéo dài 15 phút.
- Thời gian nghỉ giải lao: Có một quãng nghỉ ngắn 1 phút giữa hai hiệp phụ để cầu thủ đổi sân và nghỉ ngơi nhanh.
Điều quan trọng cần lưu ý là tất cả các bàn thắng được ghi trong 30 phút hiệp phụ đều được tính vào kết quả chung cuộc của trận đấu.
Thời gian bù giờ của hiệp phụ
Giống như hai hiệp chính, hiệp phụ cũng có thời gian bù giờ (Added Time) được tính toán bởi trọng tài. Thời gian bù giờ này được thêm vào cuối mỗi hiệp phụ (thường là 1-2 phút) để bù đắp cho những gián đoạn do thay người, chấn thương, hoặc ăn mừng bàn thắng. Do đó, tổng thời gian thi đấu thực tế của một trận đấu loại trực tiếp có hiệp phụ có thể lên tới 122-124 phút.
Quy tắc sau 30 phút hiệp phụ
Nếu sau 30 phút của hai hiệp phụ, tỷ số vẫn hòa (ví dụ: hòa 0-0, 1-1, 2-2,…), hai đội sẽ bước vào giai đoạn cuối cùng để phân định thắng thua, đó chính là Loạt Sút Luân Lưu 11 Mét (Penalty Shootout). Đội thắng loạt luân lưu sẽ là đội đi tiếp vào vòng trong, và đội thua sẽ bị loại.
Luật đá hiệp phụ mới nhất và quyền thay người
Luật hiệp phụ tuân theo các quy tắc chung của bóng đá, nhưng có một số quy định đặc biệt liên quan đến quyền thay người, điều này cực kỳ quan trọng đối với chiến thuật của các huấn luyện viên.
Quy tắc giao bóng và đổi sân
- Giao bóng (Kick-off): Đội không giao bóng ở đầu hiệp hai chính thức sẽ bắt đầu hiệp phụ thứ nhất. Hai đội sẽ đổi sân trước khi hiệp phụ thứ nhất bắt đầu.
- Nghỉ giữa hiệp phụ: Sau 15 phút của hiệp phụ thứ nhất, hai đội nghỉ 1 phút, đổi sân và đội còn lại sẽ giao bóng ở hiệp phụ thứ hai.
- Trạng thái trận đấu: Tất cả các thẻ phạt (thẻ vàng, thẻ đỏ) và các tình huống va chạm, phạt đền… từ thời gian chính thức đều được giữ nguyên và tiếp tục có hiệu lực trong hiệp phụ.
Quyền thay người bổ sung (quy tắc thứ 4)
Đây là điểm cập nhật quan trọng nhất của luật thi đấu hiện đại. Để giảm thiểu rủi ro chấn thương và duy trì chất lượng trận đấu khi cầu thủ đã quá mệt mỏi, IFAB đã cho phép các đội được phép thực hiện thêm một lần thay người trong hiệp phụ:
Quy tắc Thay người Thứ Tư: Nếu một trận đấu bước vào hiệp phụ, mỗi đội được phép thực hiện một lần thay người bổ sung (thay người thứ tư), ngoài 3 lần thay người đã sử dụng trong thời gian thi đấu chính thức.
Quy tắc này giúp các huấn luyện viên đưa vào sân những cầu thủ có thể lực tốt nhất để tạo ra đột biến hoặc củng cố hàng phòng ngự trong 30 phút căng thẳng.
Tác động của hiệp phụ: Thể lực và chiến thuật
Việc thi đấu thêm 30 phút nâng tổng thời gian lên 120 phút mang đến những tác hại và yêu cầu cực kỳ lớn đối với cầu thủ và ban huấn luyện.
Yêu cầu về thể lực
Sau 90 phút thi đấu cường độ cao, cơ bắp của cầu thủ đã bắt đầu cạn kiệt năng lượng. Việc tiếp tục thi đấu 30 phút hiệp phụ gây áp lực lớn lên hệ thống tim mạch và cơ xương khớp, làm tăng đáng kể nguy cơ chấn thương cơ. Các đội bóng phải có chế độ tập luyện đặc biệt để đảm bảo cầu thủ có đủ sức bền, được gọi là “thể lực 120 phút”.
Thay đổi về chiến thuật
Hiệp phụ thường là cuộc đấu trí về chiến thuật, cụ thể được những người tìm hiểu go99 đăng nhập được biết:
- Tấn công tổng lực: Đội có thể lực tốt hơn và muốn kết thúc sớm thường sử dụng những phút đầu tiên của hiệp phụ để tấn công dồn dập, tận dụng sự mệt mỏi của đối thủ.
- Phòng ngự phản công: Đội yếu thế hơn hoặc bị chấn thương nhiều thường chuyển sang phòng ngự co cụm, giữ vững tỷ số hòa để chờ đợi loạt sút luân lưu (Penalty), nơi may mắn đóng vai trò lớn.
- Sử dụng quyền thay người thứ tư: Huấn luyện viên sẽ tung vào sân cầu thủ tốc độ, kỹ thuật (thường là tiền đạo hoặc tiền vệ cánh) để khai thác khoảng trống và tạo ra sự khác biệt.
Lịch sử và các luật hiệp phụ đã bị bãi bỏ
Luật hiệp phụ ngày nay là kết quả của một quá trình phát triển dài. Trong quá khứ, bóng đá từng thử nghiệm những quy tắc hiệp phụ khác nhau nhằm giảm thiểu việc phải kéo dài trận đấu đến loạt luân lưu:
Golden goal (bàn thắng vàng)
Luật Bàn Thắng Vàng (Golden Goal) được áp dụng lần đầu tiên tại Giải vô địch U20 Thế giới năm 1993 và sau đó là các giải đấu lớn như Euro và World Cup.
- Nội dung: Đội nào ghi bàn thắng đầu tiên trong thời gian hiệp phụ sẽ giành chiến thắng ngay lập tức và trận đấu kết thúc.
- Thời kỳ áp dụng nổi bật: World Cup 1998, Euro 1996, Euro 2000.
- Lý do bãi bỏ: Luật này bị chỉ trích vì khuyến khích đội bóng chơi phòng ngự tiêu cực, lo sợ bị thủng lưới và kết thúc trận đấu quá sớm.
Silver goal (bàn thắng bạc)
Luật Bàn Thắng Bạc (Silver Goal) được áp dụng để thay thế Bàn Thắng Vàng.
- Nội dung: Nếu một đội ghi bàn trong hiệp phụ thứ nhất, đội đó sẽ không thắng ngay lập tức. Thay vào đó, hai đội phải thi đấu hết 15 phút của hiệp phụ thứ nhất. Nếu đội ghi bàn vẫn dẫn trước sau hiệp phụ thứ nhất, họ sẽ thắng và trận đấu kết thúc. Nếu tỷ số hòa, trận đấu tiếp tục sang hiệp phụ thứ hai.
- Lý do bãi bỏ: Luật này cũng không giải quyết triệt để được vấn đề và cuối cùng bị bãi bỏ, nhường chỗ cho luật hiệp phụ 30 phút như hiện nay.
Trận chung kết cúp C1 đầu tiên có hiệp phụ
Trận đấu quan trọng đầu tiên trên đấu trường quốc tế sử dụng hiệp phụ để phân định thắng thua chính là Chung kết Cúp C1 Châu Âu (tiền thân của UEFA Champions League) năm 1958 giữa Real Madrid và AC Milan. Real Madrid đã giành chiến thắng 3-2 sau khi phải thi đấu thêm thời gian.
Việc hiểu rõ hiệp phụ bóng đá bao nhiêu phút và các quy tắc xung quanh không chỉ giúp bạn theo dõi trận đấu một cách trọn vẹn mà còn giúp đánh giá được chiến thuật và sự nỗ lực phi thường của các cầu thủ trên sân cỏ. Hiệp phụ mãi mãi là 30 phút căng thẳng nhất, định đoạt số phận của cả một mùa giải.
